کولرهای گازی از کارآمدترین و پر استفاده ترین تجهیزات سرمایشی به کار می روند. برخی از این اسپلیت ها با کاربری دوجانبه سبب تولید برودت و حرارت کافی در روزهای سال شده و به سبب ایجاد تهویه مناسب کاربران را نسبت به استفاده از سایر تجهیزات بی نیاز می کنند. در ادامه این مقاله فرایند نصب اصولی کولر گازی را به طور کامل توضیح داده و نکات مربوط به کاربری صحیح از این نوع دستگاه ها را در قالب راهنمای نصب کولر گازی شرح می‌دهیم.
آموزش کامل نصب و راه اندازی کولر گازی
نصب پنل داخلی کولر
مرحله اول: در این مرحله ابتدا لازم است محلی مناسب را بر روی دیوار سالن داخلی ساختمان برای نصب کولر در نظر بگیرید. به منظور نصب و راه اندازی صحیح پنل داخلی کولر به نکات زیر توجه نمایید:
در هنگام نصب پنل داخلی کولر گازی باید در اطراف این دستگاه از دو طرف و بالا فاصله ای ۶ اینچی (۱۵ سانتی متری) قائل شوید و در محیط آن فضای باز در نظر بگیرید. همچنین این پنل باید به اندازه ۷ فوت (۲.۱۳ متر) از سطح زمین بالاتر باشد.
از آنجایی که نویزهای الکتریکی برخی منابع مانند خطوط برق، آیفون، رادیو، آنتن و تلفن ممکن است باعث ایجاد برخی اختلالات در کارکرد سیستم کولر گازی شوند، لازم است نصب پنل داخلی را دست کم در فاصله ای به اندازه ۱ متر (۳.۳ فوت) از چنین منابعی نصب نمایید.
نصب پنل داخلی نباید در محل هایی که امکان نشت گاز یا انباشت غبارها و دوده های نفتی و گوگردی وجود دارد، صورت گیرد.
توجه داشته باشید دیواری که برای نصب پنل داخلی در نظر دارید، باید از استحکام کافی برای تحمل وزن دستگاه برخوردار باشد و در صورت لزوم از فلز یا چوب برای ساخت فریم محافظ جهت نگهداری مناسب از کولر استفاده شود.
پنل داخلی کولر گازی نباید در معرض تاثیرات رطوبت، حرارت و تابش مستقیم نور آفتاب قرار گیرد.
مرحله دوم: در گام بعدی لازم است به ایمن سازی کامل صفحه (پایه) نصب دستگاه بر روی دیوار بپردازید. به این منظور انجام اقدامات زیر ضروری می باشد:
پایه یا صفحه نصب کولر گازی را بر روی دیواری که اسپلیت بر روی آن نصب خواهد شد، نگه دارید.
از تراز برای اطمینان از هماهنگی افقی و عمودی نصب پایه بر روی دیوار استفاده نمایید.
از مته برای ایجاد سوراخ هایی در محل پیچ های پایه کولر و در مکان مناسب بر روی دیوار استفاده کنید.
با قرار دادن رول پلاک درون سوراخ های ایجاد شده، پایه نصب را با پیچ به دیوار اتصال دهید.
مرحله سوم: در مرحله سوم باید با توجه به قطر لوله کولر گازی سوراخی را در دیوار ایجاد کنید. در هنگام انجام این سوراخ نکات زیر را در نظر بگیرید:
در فضای براکت مناسب ترین نقطه برای ایجاد سوراخ را پیدا کنید؛ در این حین طول و فاصله لازم برای رسیدن لوله به واحد خارجی باید در نظر گرفته شود.
لوله ای ۷.۵ سانتی متری (قطر ۳) بر روی دیوار ایجاد کرده و به منظور تخلیه مناسب، جهت شیب لوله باید به سمت پایین باشد.
سپس باید فلنجی با میزان انعطاف کافی را درون سوراخ قرار دهید.
مرحله چهارم: در این مرحله باید به بررسی دقیق اتصالات الکتریکی بپردازید. در هنگام انجام این کار به نکات زیر توجه کنید:
پوشش و پنل جلویی دستگاه باید برداشته شود.
از اتصال کابل‌های برق به پایانه های پیچ و تطابق آن ها با نمودارهای عرضه شده با اسپلیت اطمینان حاصل کنید.
مرحله پنجم: فرایند نصب لوله‌ها را طی کنید؛ برای انجام این عملیات رعایت مراتب زیر ضرورت دارد:
لوله کشی باید از واحد داخلی به طرف سوراخی که در دیوار ایجاد شده است انجام شود. جهت عملکرد مناسب دستگاه تعداد انشعابات و خم شدگی ها باید به حداقل برسد.
یک لوله از نوع پی وی سی به طول ۱.۴ (۶ میلی متر) کوتاه تر از سطح داخلی و خارجی دیوار برش دهید.
درپوش لوله باید در انتهای درونی لوله پی‌وی‌سی قرار گرفته و لوله داخل سوراخی که در دیوار حفر شده است قرار گیرد.
از چسب برق برای اتصال کابل برق، لوله تخلیه و لوله های مسی استفاده کنید. برای اینکه از جریان یافتن آزاد آب مطمئن شوید لازم است لوله تخلیه پایین قرار گیرد.
لوله باید با استحکام کافی به واحد داخلی اتصال یابد. (از دو آچار در جهت مخالف برای سفت کردن آن استفاده نمایید)
سپس لازم است لوله مربوط به تخلیه آب به پایه واحد داخلی اسپلیت اتصال یابد.
در آخر نیز باید به واسطه سوراخ حفر شده در دیوار لوله ها و کابل های اتصال یافته را هدایت نمایید. لوله تخلیه آب باید آب را در محل مناسب تخلیه بریزد.
مرحله ششم: در مرحله آخر از نصب پنل داخلی کولر باید واحد داخلی را بر روی پایه نصب فشرده و از محکم و ایمن شدن آن اطمینان حاصل کنید.
نصب پنل خارجی کولر (نصب کندانسور در خارج از محیط ساختمان و فضای باز)
مرحله اول: در مرحله نخست باید بهترین مکان برای نصب واحد خارجی را تعیین کنید. به این منظور لازم است نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
واحد خارجی باید در فاصله حدود ۱۲ اینچی (۳۰ سانتی متری) از اجسام اطراف خود قرار گیرد و برای کارکرد مناسب فضایی آزاد در پیرامون خود داشته باشد.
نصب و راه اندازی واحد بیرونی کولر گازی باید در محلی انجام شود که پر ازدحام و پر رفت و آمد نباشد و همچنین در معرض حرارت بالا یا انباشت گرد و خاک قرار نداشته باشد.
به منظور ایجاد تعادل بیشتر و ممانعت از لغزش کندانسور علاوه بر نصب اصولی پایه های پنل خارجی باید از زیر سازی به وسیله لاستیک برای دستگاه استفاده نمایید.
مرحله دوم: سیم برق را متصل نمایید و انجام به اقدامات زیر بپردازید:
توجه داشته باشید که باید از نصب دستگاه‌های داخلی در محل های آلوده و پر گرد و خاک خودداری شود، زیرا این ذرات ریزگرد با انسداد فیلتر کویل اواپراتور، به مرور سبب کاهش بازدهی سیستم خواهد شد.
از ورود غبار و ریزگرد به داخل لوله و مجرای مبرد جلوگیری کنید زیرا چنین ذراتی با انسداد لوله موبین سبب وارد شدن صدماتی به کمپرسور شده و استهلاک آن را تسریع می کند.
به منظور جلوگیری از چنین رویدادی باید در هنگام باز بودن سر لوله به واسطه درپوشی آن را مسدود کنید. همچنین پس از فراهم کردن لوله های مسی و پیش از آغاز روند لوله کشی به وسیله گاز ازت گرد و خاک موجود در لوله را پاکسازی کنید.
تنظیم و کنترل دمای دستگاه باید به صورت منظم و دقیق انجام شود، چراکه در غیر این صورت سیستم در بلند مدت دچار خرابی و از کارافتادگی خواهد شد.
به منظور توزیع یکنواخت و متوازن جریان های هوا خصوصا در حالت گرمایش سیستم، نصب دستگاه باید در محیطی مناسب صورت گیرد.
نصب دستگاه داخلی کولر گازی نباید تحت رطوبت یا حرارت بالای محیط بیرونی قرار گیرد؛ این موضوع به دلیل کاهش سرمایش، ایجاد تقطیر و تجمع آب در پیرامون دستگاه سبب ایجاد آسیب در سیستم می‌شود.
لازم است در بلند مدت از عبور و مرور جریان‌های هوا و خروج هوا از محیط داخلی به بیرون یا ورود هوا از خارج به داخل ممانعت شود زیرا این امر به مرور راندمان دستگاه را کاهش خواهد داد.
زمانی که مبرد در حال شارژ شدن است از سر و ته کردن و تکان دادن کپسول بپرهیزید. چراکه با این کار احتمال ورود مایع به کمپرسور و خرابی آن افزایش می یابد، زیرا مایعات خاصیت تراکم پذیری دارند.
قطعات و تجهیزات حساس دستگاه مانند میکروپروسسورها نباید در معرض ارتعاشات صوتی و لرزش قرار گیرند، زیرا لغزش و صدای شدید سبب اعمال اثرات منفی بر روی کارکرد سیستم خواهد شد.
ورود آب به لوله های مبرد و سیستم با انسداد لوله موبین سبب ایجاد آسیب در کمپرسور می شود. بنابراین هنگامی که سر لوله ها باز است از ورود آب جلوگیری کرده و به منظور ممانعت از ورود رطوبت یا قطرات آب به لوله در روزهای بارانی اقدام به لوله کشی نکنید.
از چسب برای آب بندی اطراف اتصال لوله درین استفاده کنید. همچنین بهتر است در دستگاه داخلی سر اتصال دیگر درین که مورد استفاده قرار نمی گیرد را با درپوش بپوشانید.
پس از اینکه درپوش را باز کردید لوله ها را سریعا به دستگاه اتصال دهید، زیرا در صورتی که جریان های هوا یا رطوبت به لوله وارد شود به دلیل تولید اسیدهای تخریب‌گر و به وجود آمدن فشار غیر عادی ضریب ایجاد خطرات برای سیستم و آسیب رسیدن به کمپرسور افزایش خواهد یافت.
پس از اینکه مراحل لوله کشی و روند نصب اسپلیت به پایان رسید، عدم نشتی دستگاه را با آزمون های مخصوص بسنجید.
بهتر است مجرای انتخابی شما دارای حداقل میزان خم کاری و انشعاب باشد و به خم ها و زانوهای لوله توجه داشته باشید؛ دقت کنید که لوله ها به وسیله خم کن و با زاویه ای مناسب خم شوند.
با هدف کاهش ضریب خطر و جلوگیری از ایجاد انفجار در سیکل نباید از اکسیژن برای پاکسازی لوله سیکل مبرد استفاده کنید. زیرا زمانی که اکسیژن به مخزن کمپرسور وارد شود با روغن کمپرسور ادغام شده و به انفجار و آتش سوزی خواهد انجامید.
طول لوله کشی نباید بیش از حد استاندارد باشد، زیرا سبب اختلال در گردش مناسب روغن در دستگاه، کاهش بازدهی سیستم و نقص در کمپرسور می شود.
عدم عایق کاری مناسب و استاندارد لوله های مبرد ضمن تولید فشار غیر طبیعی سبب کاهش ظرفیت سیستم می شود. همچنین توجه داشته باشید که لوله مایع و گاز نباید در غلاف عایق مشترک قرار گیرند و باید آن‌ها را بین دو لوله عایق قرار داد.
اتصال سیم های برق بر روی پایانه باید محکم صورت گیرد، زیرا عدم اتصال این کابل ها به دلیل ناکافی بودن ولتاژ انتقالی، ترانس و برد الکترونیکی را دچار اختلال خواهد کرد.
در نصب یونیت خارجی کولر گازی به نکات زیر توجه نمایید:
ورودی و خروجی دستگاه نباید پوشیده باشند.
مکان نصب یونیت خارجی را به شکلی تعیین کنید که صدای ناشی از کارکرد دستگاه و جریان های هوای خارج شده از آن سبب آزار و مزاحمت اطرافیان نشود.
توجه داشته باشید که تابش مستقیم نور خورشید با کاهش بازدهی کندانسور و اختلال در کارکرد برودتی کولر همراه خواهد بود. چنانچه قادر به انتخاب مکان مناسب تری برای نصب کولر نبودید از سایبان یا آفتاب‌گیر استفاده کنید.
نصب دستگاه را در محلی انجام دهید که هوای مورد نیاز توسط سیستم با سهولت دمیده شود. در غیر این صورت هوای رفت کندانسور مجددا برمی گردد.
محلی که دستگاه در آن نصب شده است، باید از میزان استحکام کافی برای تحمل وزن دستگاه برخوردار باشد.
اگر نصب چند دستگاه یونیت خارجی در کنار هم صورت گرفته است باید فاصله دست کم ۸۰ سانتی متری میان این سیستم ها رعایت شود. چنانچه یونیت های خارجی در فاصله غیر استاندارد و نزدیک به هم نصب شوند به شکل موازی تحت تاثیر هوای خروجی یکدیگر خواهند بود.
برای اینکه تعمیرات و سرویس دستگاه با سهولت بیشتری انجام شود، فضایی را در اطراف سیستم در نظر بگیرید.
اگر یونیت خارجی را در تراس یا لبه پنجره نصب کرده اید، برای تعدیل ارتعاشات ناشی از کمپرسور بهتر است از منجیت، لرزه‌گیر یا در صورت استفاده از پیچ و مهره در اسکلت نگهدارنده یونیت داخلی، از واشر فلزی بهره بگیرید.
یونیت خارجی را در محیط‌های آلوده به گرد و غبار و ریزگردها مانند نزدیک دودکش، هود یا اگزاست قرار ندهید چراکه ذرات گرد و غبار و چربی سبب آلوده شدن سطح کویل کندانسور شده و انتقال حرارت را با مشکل مواجه می کند.
زمانی که ارتفاع نصب یونیت خارجی از داخلی بیشتر است به نکات زیر توجه کنید:
فضای کافی جهت سهولت در تعمیر و سرویس دستگاه را در نظر بگیرید.
از نصب یونیت خارجی در مجاورت آنتن های بی‌سیم ماهواره بپرهیزید.
استفاده از تله روغن در این شرایط ضروری می باشد.
اگر دستگاه شما دوکاربره و دارای قابلیت تولید حرارت است علاوه بر نصب درپوش تخلیه آب یونیت داخلی، مجرایی مناسب برای تخلیه آن در نظر بگیرید.
تراز بودن و حفظ تعادل یونیت خارجی را در صورت نصب بر روی سطوح افقی و شیبدار یا بر روی شیروانی و بام چک کنید.
اگر با نصب یونیت خارجی بر روی شیروانی یا پشت بام به منظور عبور لوله در جهت پایین به سوراخ کردن سقف نیاز است پس از اتمام روند نصب و لوله کشی، آب‌بندی محل سوراخ با ماستیک ضروری خواهد بود.
در هنگام نصب یونیت داخلی دستگاه نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
فواصل مناسب را تعیین کرده و سپس به نصب یونیت اقدام نمایید.
از نصب یونیت داخلی در مجاورت یا بخش فوقانی تجهیزات گرمازا مانند اجاق گاز، بخاری و شوفاژ بپرهیزید.
سوراخ را با کمی شیب به سمت بیرون حفر نمایید.
از نوار پرایمر برای بستن لوله های مسی ورودی و خروجی، لوله تخلیه آب و کابل برق استفاده کنید.
توجه داشته باشید که انسداد ورودی و خروجی هوای دستگاه از توزیع متوازن جریان های خنک هوا به تمام قسمت‌های اتاق جلوگیری می کند.
نصب این یونیت باید به صورتی باشد که آب تقطیر شده حاصل از تقطیر امکان تخلیه مناسب را داشته باشد.
در هنگام نصب دستگاه به رعایت فاصله یک متری بین اسپلیت و سایر تجهیزات برقی و گازی توجه نمایید.
پیش از آنکه یونیت را روی سینی پشتی نصب کنید ابتدا مجموعه لوله را از درون سوراخ عبور دهید.
فرایند آماده سازی و نصب لوله‌ها (لوله کشی) با چه ترتیبی انجام می شود؟
در مرحله نخست لازم است فاصله میان یونیت داخلی و خارجی به صورت دقیق اندازه‌گیری شود؛ برای این کار می توانید از مداد و خط‌کش برای ایجاد خطوطی بر روی دیوار استفاده کرده و سپس با قرار دادن متر بر روی خطوط مندرج که محل عبور لوله ها را مشخص می کند فواصل غیر مستقیم را ارزیابی کنید.
زمانی که قصد برش لوله ها را دارید ۱۰ درصد بیشتر از فاصله معین لوله ها را برش بزنید.
از آنجایی که انواع برش های محدب، مقعر و زاویه دار امکان نشت گاز مبرد را افزایش خواهد داد بهتر است لوله‌ها با زاویه صفر درجه برش داده شوند.
برای برش دادن لوله هایی که از جنس مس هستند از لوله بر دیسکی مخصوص بهره بگیرید.
از آنجایی که پلیسه نباید به داخل لوله وارد شود لازم است از ابزار ویژه ای برای از بین بردن پلیسه در مقطع لوله استفاده نمایید.
بعد از اینکه لوله به درستی برش خورده و پلیسه های داخلی از بین رفتند، نخست مهره برنجی را از درون لوله عبور داده و بعد برای لاله کردن سر لوله از لاله کن استفاده نمایید.
برای ممانعت از ایجاد هر گونه نشتی لازم است سر لوله کاملا صاف بوده و ترکی بر روی آن وجود نداشته باشد.
اگر گاز مورد استفاده دستگاه از نوع R410a است باید از ابزار مخصوص برای لاله زنی استفاده شود.
سپس لوله را به شکل مستقیم بر روی زبانه دار بگذارید و ابتدا مهره اتصال را بدون وارد آوردن هر گونه فشار ببندید تا به طور کامل جفت شود.
پس از اینکه مهره را با دست سفت کردید برای اینکه بیشتر محکم شود از آچار ترک و آچار معمولی استفاده کنید.
پیش از اینکه به بستن مهره اتصال اقدام کنید محل مخصوص را به کمک گریس کاملا چرب کنید تا از ایجاد نشتی های احتمالی جلوگیری شود.
نکات ضروری:
طول استاندارد لوله افقی بین یونیت داخلی و خارجی حداکثر ۱۰ منر است.
ارتفاع استاندارد لوله عمودی بین یونیت داخلی و خارجی حداکثر ۵ متر است.
پیش از زبانه کشی لوله از مهره اتصال استفاده کنید.
توجه داشته باشید که در ابتدای لوله های ارتباطی باید یونیت داخلی و بعد یونیت خارجی وصل شود.
مجموعه لوله از بخش اتصالی به یونیت داخلی تا بخشی که به سوراخ دیوار راه می یابد باید به طور کامل و اصولی نوار پیچ شود.