علت گرم نشدن رادیاتور شوفاژ چیست؟ چرا رادیاتور گرم نمی شود؟ پکیج روشن است ولی رادیاتور گرم نمی شود ! چگونه این مشکل را برطرف کنیم؟ استفاده از سیستم گرمایشی مرکزی بسیار متداول است و افراد برای گرم کردن منزل یا محیط کار خود از رادیاتور و شوفاژ استفاده می کنند. در گذشته تاسیسات موتورخانه ای و شوفاژخانه ها در ساختمان، تامین گرمای رادیاتورهایی که در محیط داخلی نصب شده بودند را برعهده داشتند و امروزه استفاده از پکیج به صورت مستقل برای هر واحد رایج است تا علاوه بر کاهش هزینه های مصرف انرژی، سهولت کاربری نیز افزایش یابد.
در واقع استفاده از رادیاتورها در میان عموم مردم سابقه ای دیرینه دارد. انواع رادیاتورهای پره ای و پنلی از جانب کمپانی های طراح و سازنده این تجهیزات گرمایشی، مانند رادیاتور پنلی ایران رادیاتور، رادیاتور پره ای ایل پریمو و … ساخته شده و با قابلیت های گوناگون در اختیار مشتریان قرار می گیرند.
این دستگاه ها به مرور زمان هم به لحاظ ظاهری و هم از نظر کیفی دچار تغییراتی شده و پیشرفت های چشمگیری در میزان کارایی و ایمنی آن ها دیده می شود؛ به نحوی که سیستم های ساده قدیمی تبدیل به دستگاه هایی پیچیده با سطح قدرت و توان بالا شده اند.
چرخش آب گرم در رادیاتورها و انتقال این حرارت به محیط، سبب گرم شدن یکپارچه فضا می شود و همچنین وجود آب گرم مصرفی را نیز امکان پذیر می کند. اما ممکن است گاهی با مشکل گرم نشدن رادیاتور شوفاژ مواجه باشید؛ این اتفاق در روزهای سرد سال احساس ناخوشایندی ایجاد می کند و سبب می شود در پی علت آن به بررسی بخش های مختلف دستگاه بپردازید.
دلایل گرم نشدن رادیاتور شوفاژ به مولفه های گوناگونی وابسته است و می تواند در شکل های مختلفی بروز پیدا کند. به عنوان مثال ممکن است تنها قسمت هایی از بدنه شوفاژ گرم نشود یا تمام بخش های بدنه سرد باشد که این پدیده جزء آن دسته از مشکلاتی است که کاربران زیادی با آن مواجه شده اند.
نحوه کارکرد رادیاتور شوفاژ
پیش از آنکه به بررسی علت گرم نشدن رادیاتور شوفاژ بپردازیم، خوب است در ابتدا کمی با نحوه کارکرد رادیاتور شوفاژ آشنا شویم. آب گرم مورد نیاز برای مدار در این نوع سیستم های گرمایشی از طریق پکیج، سیستم های مرکزی و یا بویلر تامین می شود.
آب در این دستگاه ها نقل و انتقال گرما را بر عهده دارد و چرخش در مدار رادیاتور را به طور مکرر انجام می دهد. ایمنی این نوع تجهیزات گرمایشی در قیاس با سایر وسایل گرمازا به مراتب بیشتر است و راندمان بالای کارکرد در این سیستم نیز سبب انتقال حرارت به میزان مطلوب شده و در کاهش اتلاف انرژی اثرگذار است.
بازدهی بالای این دستگاه با استقبال عمومی برای خرید و استفاده از رادیاتورهای شوفاژ همراه بوده و بسیاری از شرکت های داخلی و خارجی با بهره‌مندی از فناوری های جدید و تکنولوژی های روز دنیا به ساخت این دسته از تجهیزات حرارتی با کیفیت و کارایی بالا اقدام می کنند.
اما با وجود سیستم پیچیده و امکانات چشمگیری که برای این دستگاه ها در نظر گرفته شده است باز هم گرم نشدن شوفاژ از بدیهی ترین و معمول ترین اتفاقاتی است که کاربران در طول مدت استفاده از دستگاه با آن مواجه می شوند. دلایل گرم نشدن شوفاژ را می توان به فاکتورهای متعددی نسبت داد و عوامل گوناگونی را در آن موثر دانست.
در ادامه این مقاله قصد داریم راهنمای کامل و جامع دلایل گرم نشدن رادیاتور شوفاژ را ارائه کنیم، ایراداتی که در این زمینه از کارکرد درست دستگاه ممانعت می کنند را بررسی نماییم و نکات مهمی را که لازم است در این باره بدانید متذکر شویم.
علت گرم نشدن رادیاتور شوفاژ چیست؟
با شروع فصل سرما و آغاز فعالیت های بیشتر تجهیزات گرمایشی، لزوم بررسی کارکرد صحیح این تجهیزات آشکار می شود؛ بنابراین بهتر است پیش از استفاده از این سیستم های حرارتی کارکرد بخش های مختلف آن را بسنجید. همانطور که پیشتر اشاره شد، گرم نشدن رادیاتور شوفاژ دلایل مختلفی دارد که در این بخش از مقاله به شرح کامل آن‌ها پرداخته راه های برطرف کردن این دسته از ایرادات را توضیح خواهیم داد.
هوا گرفتن رادیاتورها
در داخل رادیاتور گرمایشی اتصالات و واشرهای گوناگونی دیده می شود و ممکن است در مجرای این اتصالات منافذ و روزنه هایی ریز وجود داشته باشد؛ به این ترتیب هوا می‌تواند از طرق مختلف به داخل این روزن ها وارد شود.
علاوه بر این، واکنشی که میان فلز مس پکیج و آلیاژ تشکیل دهنده بدنه رادیاتور اتفاق می افتد نیز با تولید مقداری هوا در داخل فضای رادیاتور همراه است. به همین جهت می توان یکی از مهم ترین دلایل گرم نشدن رادیاتور شوفاژ را وجود هوا در مسیر و مجرای آن دانست که گردش آب در مدار را با مشکل مواجه می کند.
به عبارت دیگر وجود هوا در این مسیرها مانع عبور و مرور درست آب شده و به این شکل انتقال حرارت نیز با اختلال همراه خواهد بود. به طور کلی چرخش آب به همراه مقادیری از هوا در داخل مدار دستگاه از جمله ایراداتی محسوب می شود که سبب عدم تولید گرمای مطبوع و سرد شدن قسمت هایی از رادیاتور خواهد شد. نشانه های وجود این ایراد نیز زمانی رویت می شود که بخش هایی از بالا یا پایین بدنه رادیاتور سرد باشد.
به منظور جلوگیری از بروز این نوع ایرادات لازم است در بازه های زمانی مشخص و خصوصا پیش از استفاده مجدد از پکیج در آغاز فصل پاییز و زمستان نسبت به هواگیری اصولی این دستگاه ها اقدام نمایید تا علاوه بر حفظ ایمنی و کارایی دستگاه، از گرمای مطلوب ایجاد شده توسط رادیاتور لذت ببرید.
افت فشار پکیج
از دیگر عوامل اثرگذار در سرد بودن رادیاتور شوفاژ پایین بودن سطح فشار پکیج است. اگر میزان فشار این دستگاه پایین باشد، آبی که در مدار به گردش درمی آید به میزان کافی گرم نخواهد شد و در نتیجه گرمای آب به بدنه رادیاتورها نیز انتقال نمی یابد و شوفاژها سرد می مانند.
وجود نقص در لوله کشی و اتصالات دستگاه
پل ارتباطی پکیج یا دیگرسیستم های گرمایش مرکزی با رادیاتورهای شوفاژ برای دریافت آب گرم مورد نیاز سیستم، لوله کشی و اتصالاتی است که در ساختمان به اجرا در آمده است. اما فاصله منبع تا رادیاتورها باید به شکل اصولی و استاندارد تعیین شود تا انتقال آب گرم به بهترین شکل صورت بگیرد.
چنانچه میزان فاصله رادیاتورهای شوفاژ از منبع بیشتر از حد مجاز باشد، مسلما با سرد بودن رادیاتورها مواجه خواهید بود؛ چراکه آب گرم جریان یافته در لوله ها تا زمان رسیدن به رادیاتورها و گردش در مدارهای آن، بخش زیادی از گرمای خود را از دست می دهد و این هدررفت انرژی دلیل سرد بودن و گرم نشدن رادیاتورها را مشخص می کند.
در این حالت آب گرم است ولی رادیاتور سرد. علاوه بر این باید توجه داشت که در رادیاتورها به منظور تبادل آب گرم و سرد، شیر ورودی و خروجی تعبیه شده است. درصورتی که این شیرها به طور کامل باز نشده باشند و یا بخاطر هرز شدن پیچ و رسوب گرفتگی به شکل نیمه باز یا بسته در بیایند، در کارکرد مناسب سیستم اختلال ایجاد شده و رادیاتورها به خوبی گرم نخواهند شد.
ایجاد رسوبات در رادیاتور
در سیستم رادیاتور از آب به عنوان ناقل حرارتی استفاده می شود. آبی که در مجاری و مدار رادیاتور در جریان است، مدام با بدنه رادیاتور تماس می یابد و در داخل محفظه رادیاتور در حال چرخش است. آبی که در رایاتور چرخش می یابد، ممکن است دارای درجه سختی بالایی باشد و به طور طبیعی املاح و ذراتی معلق را نیز با خود حمل خواهد کرد. در نتیجه املاح موجود در آب به مرور زمان در کف یا بخش هایی از بدنه دستگاه تجمع یافته و انباشت این رسوبات بر روی هم از جریان یافتن آب گرم در محفظه رادیاتور ممانعت می کند.
به همین جهت رسوب گرفتگی رادیاتور را می توان از دلایل کلیدی گرم نشدن دستگاه دانست که می تواند با ایجاد جریان های گرمایی ناقص منجر به سرد شدن بخش های بالا یا پایین بدنه رادیاتور شود. برای پیشگیری از بروز مشکلات این چنینی می توان از روش رسوب زدایی شوفاژ استفاده کرد و برای این کار کافی است مایع سختی گیر را در مجاری رادیاتور ریخته و مقدار این املاح و رسوبات ایجاد شده در لوله کشی را به حداقل رساند. در مواقعی نیز برای رفع این نوع مشکلات از شیوه مدارشویی سیستم حرارتی بهره می گیرند.
وجود ایراد در پمپ پکیج
از آنجایی که مزیت و قابلیت های تامین گرما و آب گرم مصرفی برای هر واحد به شکل مجزا مورد تقاضای بسیاری از افراد است و عده زیادی ترجیح می دهند از مواردی نظیر مقرون به صرفه تر بودن میزان مصرف انرژی و تامین آب گرم فوری و فراوان بهره بگیرند، استفاده از سیستم پکیج برای گرم کردن رادیاتورها و تامین آب مصرفی طرفداران زیادی دارد.
پکیج ها برای به چرخش در آوردن آب در مدار حرارتی سیستم، دارای پمپی هستند که با قدرت و سرعت مناسب آب را در این مدار به جریان بیندازد. حالا اگر پمپ دستگاه به هر دلیل دچار نقص یا خرابی شود و در روند کارکرد آن مشکلی به وجود بیاید بدیهی است که چرخش آب در مدار و انتقال حرارت از این طریق نیز با چالش مواجه خواهد شد و به خوبی صورت نمی گیرد.
خراب شدن دستگاه پمپ، گریپاژ کردن، ریزش آب غالبا به صورت قطره قطره و تولید صداهای نامعمول از علامت هایی هستند که ایجاد مشکل در پمپ دستگاه را هشدار می دهند.
استفاده از سیستم گرمایشی ناکارآمد
آب در رادیاتورها انتقال دما را برعهده دارد و هرچقدر مقدار این دما بیشتر بوده و این فرایند انتقال با کیفیت بیشتری صورت بگیرد، بدنه شوفاژ گرم‌تر می‌شود و حرارت بیشتری به محیط انتقال می‌یابد. بسته به نوع نیاز و مساحت محیط مورد نظر، پکیج های گرمایشی دارای ظرفیت های مختلف هستند؛ به نحوی که بالا بودن ظرفیت پکیج نشان از افزایش قدرت گرمایشی آن داشته و می تواند محیط هایی با وسعت بالاتر را گرم کند.
از آنجایی که تامین آب گرم لازم برای حرارت گرفتن رادیاتورها از طریق پکیج امکان پذیر می شود، لذا لازم است در انتخاب ظرفیت مناسب برای دستگاه خود نهایت دقت را به کار بگیرید، زیرا این ظرفیت حرارت دهی باید نیازهای رادیاتور برای گرم شدن و انتقال حرارت به محیط را جوابگو باشد.
یکی از برجسته ترین دلایل گرم نشدن رادیاتور شوفاژ، کم بودن ظرفیت گرمایشی پکیج و عدم قدرت کافی برای گرم کردن آبی است که در مدار سیستم به گردش در می آید. به این ترتیب دستگاه توان قابل قبول جهت تامین آب گرم مورد نیاز برای رادیاتورها را ندارد و همین موضوع باعث می‌شود شوفاژها سرد بمانند.
پکیج روشن است ولی رادیاتور گرم نمی شود
پس از بررسی عناوین فوق و تطابق ایرادات ذکر شده با شرایط موجود، در صورتی که هیچ یک از عوامل بالا در سرد بودن رادیاتورهای خانه یا محل کار شما دخیل نبودند و همچنان رادیاتورهای شما سرد یا نیمه گرم هستند به نکات زیر توجه کنید:
اگرمتوجه شدید که آب گرم است ولی رادیاتور سرد بهتر است پنل پکیج را چک کرده و اطمینان حاصل کنید که ولوم تعبیه شده بر روی آن بر حالت زمستانه قرار داشته و دارای درجه گرمای بالا باشد.
اگر متوجه شدید که پکیج روشن است ولی رادیاتور گرم نمی شود، مطمئن شوید که شیرهای رادیاتورها باز باشند.
به دستگاه پکیج خود نگاه کنید و ارور موجود بر روی آن را با دقت بررسی کنید. توجه داشته باشید که در پکیج های فاقد نمایشگر این خطاها به شکل روشن و خاموش شدن یا چشمک زدن چراغ روی پنل رویت می شوند. پس ازمشاهده ارور به صفحه بانک ارور مراجعه کنید و کد خطای دستگاه را در آن یادداشت نمایید. در این زمان چنانچه ولوم رادیاتور به شکل صحیح افزایش یافته باشد، پکیج بار دیگر فعال می شود و اگر رادیاتورها سرد باشند، افزایش حرارت ناگهانی سبب خاموش شدن دستگاه خواهد شد.
به طور خلاصه چنانچه متوجه شدید که “پکیج روشن است ولی رادیاتور گرم نمی شود”، “آب گرم است ولی رادیاتور سرد” و یا به هر شکل دیگری رادیاتورها گرمای مطبوع خود را از دست داده و کاملا سرد یا نیمه سرد هستند، دلایل آن در موارد زیر به شکل جزئی مشخص خواهد شد:
- شیر موتوری دچار سوختگی شده است (در انواع پکیج های دو مبدل)
- فنر سوپاپ بای پس خراب شده است.
- توری صافی برگشت دستگاه به دلیل تجمع آلاینده ها دچار انسداد و گرفتگی شده است
- رادیاتورها یا مدار حرارتی سیستم دچار جرم گرفتگی شده اند
- پمپ سیرکولاسیون در پکیج های تک مبدل دچار گریپاژ شده یا خرابی و نقصی در آن به وجود آمده است
- شیر برگشت رادیاتور بسته است (این مشکل ممکن است در زمانی که دستگاه را به تازگی نصب و راه اندازی کرده اید، ایجاد شود)
- فلورگلاتور یا فلوسوئیچ یکسره شده اند
- مبدل های حرارتی اصلی و ثانویه در نتیجه نقل و انتقال آب با میزان املاح و سختی زیاد دچار رسوب گرفتگی شده اند
علل گرم نشدن رادیاتورها هنگامی که پکیج روشن است
- کمبود فشار آب: اولین قدم برای بررسی این مشکل، چک کردن فشار آب پکیج است. فشار مناسب آب باید بین 1 تا 1.5 بار باشد. اگر فشار آب کم باشد، باید شیر پرکن را باز کنید تا فشار آب به حد مطلوب برسد.
- هواگیری رادیاتورها: وجود هوا در رادیاتورها می‌تواند مانع از گرم شدن آن‌ها شود. برای حل این مشکل، باید رادیاتورها را هواگیری کنید.
- رسوب جرم و گرفتگی: رسوب جرم و گرفتگی در لوله‌ها و مبدل‌های پکیج می‌تواند مانع از جریان آب گرم و گرم شدن رادیاتورها شود. در این صورت، باید پکیج توسط یک تکنسین متخصص سرویس و رسوب‌گیری شود.
- مشکلات مربوط به پمپ: خرابی یا نقص در عملکرد پمپ پکیج می‌تواند مانع از گردش آب گرم در سیستم و گرم شدن رادیاتورها شود.
- مشکلات مربوط به شیرهای برقی: خرابی یا نقص در عملکرد شیرهای برقی می‌تواند مانع از جریان آب گرم به رادیاتورها شود.
- مشکلات مربوط به برد کنترل: خرابی یا نقص در عملکرد برد کنترل می‌تواند منجر به بروز مشکل در عملکرد پکیج و گرم نشدن رادیاتورها شود.
چگونه مشکل گرم نشدن رادیاتور هنگام روشن بودن پکیج را برطرف کنیم؟
به طور کلی برای برطرف نمودن این مشکل، موارد زیر می‌تواند کمک کننده باشد:
- بررسی و تنظیم فشار آب: در صورت کمبود فشار آب، شیر پرکن را باز کنید تا فشار آب به حد مطلوب برسد.
- هواگیری رادیاتور شوفاژ: برای هواگیری شوفاژ، پیچ هواگیری را که در زیر هر رادیاتور قرار دارد، با استفاده از آچار آلن باز کنید تا هوای داخل رادیاتور خارج شود.
- سرویس و رسوب‌گیری پکیج: برای رسوب‌گیری پکیج، باید با یک تکنسین متخصص تماس بگیرید.
- بررسی و تعمیر پمپ: در صورت خرابی یا نقص در عملکرد پمپ، باید توسط یک تکنسین متخصص تعمیر یا تعویض شود.
- بررسی و تعمیر شیرهای برقی: در صورت خرابی یا نقص در عملکرد شیرهای برقی، باید توسط یک تکنسین متخصص تعمیر یا تعویض شود.
- بررسی و تعمیر برد کنترل: در صورت خرابی یا نقص در عملکرد برد کنترل، باید توسط یک تکنسین متخصص تعمیر یا تعویض شود.
نکات مهم:
- قبل از هرگونه اقدام برای رفع مشکل، حتما پکیج را خاموش و از برق جدا کنید.
- اگر در زمینه تعمیرات پکیج تخصص ندارید، به هیچ عنوان سعی در تعمیر آن نکنید و از یک تکنسین متخصص کمک بگیرید.
- برای جلوگیری از بروز مشکلات، به طور منظم پکیج را سرویس و رسوب‌گیری کنید.
- با رعایت این نکات و انجام اقدامات لازم، می‌توانید مشکل گرم نشدن رادیاتورها را حل کنید و از گرمای مطبوع در فصل سرما لذت ببرید.
چرا بعضی از بخش های رادیاتور شوفاژ سرد است؟
- عدم هواگیری یا هواگیری نامناسب و غیر اصولی رادیاتورها
- تجمع آلاینده ها در صافی برگشت
- باز نبودن یا کم بودن درجه شیر ترموستاتیک
- باز نبودن کامل شیرهای رادیاتور
- عدم رسوب زدایی مناسب مبدل و مجاری رادیاتورهای شوفاژ
سخن پایانی
اکنون با همه علت گرم نشدن رادیاتور شوفاژ آشنا شده اید و می توانید در صورت بروز این مشکل، نسبت به طرف کردن آن اقدام نمایید. البته پیشنهاد ما این است برای رفع این مشکلات، از متخصصان کمک بگیرید تا بدون دردسر کارکرد رادیاتورهای گرمایشی، به روال اصلی بازگردد.