دلیل نوسان برق کولر گازی چیست؟ چرا کولر گازی دچار نوسانات برق می‌شود؟ نوسانات جریان الکتریکی ممکن است به دلایل مختلف سیستم برق ساختمان را تحت تاثیر قرار داده و گاها باعث بروز مشکلاتی در کارکرد وسایل برقی شود. سیستم برق کشی ساختمان از انواع سیم‌ها، اتصالات و قطعات مختلف تشکیل شده است که هر یک وظیفه انجام کار خاصی را دارند و همکاری تمام اجزا با یکدیگر به انتقال جریان الکتریکی و برق رسانی به تجهیزات مختلف منجر می‌شود. بروز اختلال در عملکرد هر یک از اجزای سازنده این سیستم، نوسانات برقی را به دنبال خواهد داشت و این نوسانات ممکن است در شرایط خاص به خراب شدن وسایل و تجهیزات الکتریکی منجر شود.
نوسانات الکتریکی شدید گاها حتی به سوختن لوازم برقی نیز خواهد انجامید و ممکن است ضرر اقتصادی سنگینی به بار آورد. استفاده از تجهیزات تهویه‌ای جهت تولید سرمایش و گرمایش کافی در محیط خانه یا محل کار ضروری است. کولرهای گازی از سیستم‌های تهویه‌ای رایجی هستند که به دلیل بازدهی بالا و کارکرد مناسب کاربرد گسترده دارند. استفاده از کولرهای گازی در محیط‌های مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی با هدف ایجاد حرارت و برودت کافی و تهویه مطبوع صورت می‌گیرد. این سیستم‌ها علاوه بر کاربری سرمایشی و گرمایشی به کاهش میزان رطوبت اشباع شده در محیط نیز کمک کرده و هوای تازه و پاکیزه را به صورت متوازن در فضا به جریان در می‌آورد.
از آنجایی که هوادهی و خنک سازی محیط به وسیله کولر گازی با کمک جریان برق انجام می‌شود، نوسانات الکتریکی ممکن است کارکرد این سیستم را تحت تاثیر قرار داده و با مشکل مواجه کند. نوسان برق در کولرهای گازی آسیب‌های مختلفی به اجزای گوناگون سیستم وارد کرده و در صورتی که شدت نوسانات بالا باشد به سوختگی و از کار افتادگی سیستم منجر می‌شود. نوسان برق کولر گازی ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد و تحت تاثیر عوامل گوناگون ایجاد شود. در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با ساختار کلی کولر گازی، ماهیت ایجاد نوسان برق و مهم‌ترین علل ایجاد نوسان الکتریکی در دستگاه کولر گازی آشنا نماییم.
کولر گازی و ساختار تشکیل دهنده آن
کولرهای گازی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین سیستم‌های تهویه‌ای هستند که قدرت بالایی در انتشار جریان‌های هوای سرد و گرم در محیط دارند. این سیستم‌ها به سبب بهره‌مندی از کمپرسور پرقدرت، طراحی مناسب و ابعاد کاربردی در محیط‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان سیستم تهویه‌ای به ایجاد حرارت و برودت کافی در فصل‌های مختلف سال می‌پردازند. ویژگی‌های کولر گازی باعث می‌شود تا کاربران نسبت به خرید و استفاده از سایر سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی بی‌نیاز باشند. کولرهای گازی علاوه بر تصفیه و پاکسازی هوا از آلاینده‌های مختلف مانند ذرات گرد و غبار، عوامل بیماری زا و بوی نامطبوع به واسطه بهره‌مندی از سیستم فیلتراسیون کارآمد، بهترین گزینه برای جذب رطوبت اشباع شده در محیط محسوب می‌شوند و خنکا و خشکی مطبوع را به فضای خانه یا محل کار شما انتقال می‌دهند. برخی مزایای کولر گازی در قیاس با کولرهای آبی باعث شده است تا استقبال و رضایت مندی برای خرید این سیستم‌ها افزایش یابد.
سیستم تبریدی موجود در کولر گازی وظیفه تولید هوای خنک در محیط را بر عهده دارد. گاز مبرد در سیستم تبریدی کولر جریان می‌یابد و بازدهی دستگاه را افزایش می‌دهد. کولرهای گازی از دو بخش یعنی یونیت داخلی و یونیت خارجی تشکیل شده اند. یونیت داخلی در فضای درونی ساختمان نصب می‌شود اما نصب و راه اندازی یونیت خارجی در محیط بیرونی مانند پشت بام، تراس یا حیاط انجام می‌شود. کولرهای گازی اجزایی دارند که برخی از آن‌ها بخش مکانیکی و بعضی دیگر بخش الکترونیکی دستگاه را تشکیل می‌دهند.
بخش مکانیکی کولر گازی شامل اجزایی مانند کمپرسور، کندانسور، اواپراتور، گاز مبرد، لوله مویی و … است و خازن، الکتروموتور فنن، سنسورها، برد دیجیتال، فیوز حرارتی، تابلو برق و … اجزای سازنده بخش الکترونیکی کولر گازی هستند. نوسانات برقی که در کولر گازی اتفاق می‌افتد از عوامل مختلفی منشا گرفته است. نوسان برق ممکن است اجزای مختلف سیستم را دستخوش تغییرات نامطلوب کرده و به خرابی آن‌ها منجر شود. لذا لازم است در صورت بروز هر نوع مشکل در اسرع دقت نسبت به مرتفع نمودن آن اقدام نمایید. برای برطرف کردن مشکل نوسانات برق می‌توانید از مهارت تعمیر کار مجرب بهره بگیرید. در ادامه روند ایجاد نوسانات الکتریکی را توضیح داده و شما را با ماهیت کلی این اتفاق آشنا می‌کنیم.
نوسان برق به چه معنا است؟
تمامی وسایل برقی، تجهیزات الکتریکی و سیستم‌های دیجیتال که در محیط‌های مسکونی، اداری یا صنعتی از آن‌ها استفاده می‌شود از برق شهری برای فعالیت استفاده می‌کنند. برقی که برای به کار افتادن سیستم‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد به لحاظ میزان شدت، جریان و ولتاژ در محدوده خاصی قرار داشته و شاخصه‌های معینی دارد. لوازم الکتریکی با توجه به شاخصه‌های این نوع برق به تولید رسیده و مورد کاربری قرار می‌گیرند. نوسانات برقی دارای علائم خاصی هستند که ممکن است گاهی اوقات با آن‌ها مواجه شده باشید. کم و زیاد شدن ناگهانی شدت نور چراغ‌های ساختمان از جمله نشانه‌های ایجاد نوسانات برقی به حساب می‌آید.
نوسانات برق شهری گاها به دلیل کاهش و افزایش میزان جریان برق اتفاق می‌افتد. رعد و برق‌های شدیدی که در هنگام بارش‌های شدید اتفاق می‌افتد یا جرقه‌های الکتریکی مختلف ممکن است به کاهش و افزایش جریان برق منجر شود. از آنجایی که سیستم دستگاههای برقی برای کارکرد در محدوده مخصوصی از جریان و شدت برق تنظیم شده است، نوسانات برقی باعث ایجاد شوک در آن‌ها شده و نتیجتا به خرابی یا بروز اختلال منجر می‌شود. نوسان برق کولر گازی هم در اثر ایجاد اتفاقات مختلفی ایجاد می‌شود و در بسیاری موارد به خرابی یا از کار افتادگی کولر خواهد انجامید. در این بخش از مقاله اصلی‌ترین دلایل بروز نوسانات برق در کولر گازی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
دلیل ایجاد نوسانات برقی در کولر گازی چیست؟
ایجاد نوسان برق در کولر گازی گاها طبیعی است اما گاهی اوقات به دلیل بروز اختلالی خاص در سیستم سیم کشی دستگاه اتفاق می‌افتد. مهم‌ترین دلایل ایجاد نوسان برق در این دستگاه‌ها به شرح زیر است:
ایجاد نوسانات برقی در نتیجه رخداد تغییرات طبیعی
اتفاقات و رویدادهای طبیعی و غیر مترقبه مانند رعد و برق و صاعقه، افتادن تنه درختان، ریزش کوه، برخورد پرندگان و … ممکن است با ایجاد اختلال در سیستم سیم کشی باعث بروز نوسانات الکتریکی شود. این حوادث انکار ناپذیر خطوط برق شهر را دچار مشکل کرده و از آنجایی که جلوگیری از رخداد آن‌ها چالش برانگیز و دشوار است، منجر به ایجاد نوسانات الکتریکی خواهند شد. با این وجود نوسانات برق منشا گرفته از این اتفاقات در مدت زمان کوتاهی رفع خواهد شد و نهایتا چند ساعت برای حل این مشکلات زمان لازم است. برخورد تنه درختان با سیم یا تماس صاعقه با کابل‌های برق باعث قطع شدن کامل جریان الکتریکی می‌شوند اما بر خورد و آویزان شدن حیوانات بر روی خطوط برق خاموشی‌های کوتاه مدت یا افزایش شدت جریان برق را در پی خواهد داشت.
نوسان جریان برق و کاهش و افزایش شدت آن باعث ایجاد آسیب در سیستم‌های الکتریکی مختلف می‌شود. برای جلوگیری از بروز این صدمات، مراقبت هر چه بیشتر از دستگاه و ممانعت از ایجاد زیان‌های مالی می‌توان دستگاه را به محافظ برق تجهیز نمود تا اثرات ناشی از نوسانات الکتریکی را خنثی کند. دلیل نصب کردن محافظ برای وسایل برقی گران قیمت مانند یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرف شویی، تلوزیون و … نیز جلوگیری از ایجاد آسیب‌ها و زیان‌هایی است که در نتیجه نوسانات الکتریکی ایجاد می‌شود. نوسانات برقی مختلفی که کولرهای گازی را تحت تاثیر قرار می‌دهند ممکن است به دلایل دیگر نیز مرتبط باشد که در ادامه به بیان هر یک از این علل می‌پردازیم.
موتور کولر گازی اتصال کرده است
وقتی برای مدت زمان طولانی به طور مداوم از کولر گازی استفاده شود، فشار زیادی به سیستم وارد شده و موتور داغ می‌کند. گرمای ایجاد شده در موتور سیم‌ها و کابل‌های متصل به آن را ذوب کرده و سیستم دچار اتصالی می‌شود. به این ترتیب جریان برق از مجرایی جانبی وارد دستگاه شده و از آن عبور می‌کند. در اثر ورود جریان برق از مسیر فرعی حجم زیادی از جریان الکتریکی به دستگاه وارد شده و از آنجایی که کابل‌های برق ظرفیت لازم برای پذیرش و کنترل این مقدار از جریان برق را ندارند، دچار اتصالی می‌شود و نوسان برق شکل می‌گیرد.
سیستم سیم کشی ساختمان دچار اختلال شده است
چنانچه سیم کشی ساختمان به شکل غیر اصولی با طراحی ناکارآمد شکل گیرد، خروجی‌های غیر پایه برق دچار نشتی شده و نوسانات برق پدید خواهد آمد. حیوانات و حشراتی که در درزها و منافذ دیوار لانه دارند نیز گاها با فعالیت خود باعث آسیب رساندن به کابل‌ها و سیم‌ها شده و یا به قطع شدن کامل این اتصالات منجر می‌شود. در نتیجه با افزایش میزان انرژی و شدت برق، نوسانات الکتریکی در کولر گازی ایجاد خواهد شد. در صورتی که وجود نقص سیستم سیم کشی ساختمان به بروز نوسانات الکتریکی منجر شود می‌توان از مهارت تکنسین‌های برق‌کار برای رفع این نواقص بهره گرفت.
سیستم الکتریکی دچار مشکل شده است
زمانی که لوازم برقی و تجهیزات الکتریکی با ترکیب اشتباه بر روی مداری خاص اجرا می‌شوند، قدرت برق قابل اعمال بر روی این مدار با نوسان شدیدی مواجه شده و مشکلات مختلفی در نتیجه ایجاد تغییرات جریان به وجود خواهد آمد. وسایل و لوازم برقی کوچک مانند اتو، سشوار، تلفن و … در این مدار اتصال ولتاژ ایجاد کرده و ایجاد نوسانات با نشانه‌هایی مانند چشمک زدن چراغ‌های متصل به مداری مخصوص یا سیستم برق الکتریکی نشان داده می‌شوند و برخی از این علائم نیز با کارکرد نامناسب دستگاه نمود می‌یابد. برای رفع این تداخلات باید انتقال دستگاهی که به ایجاد تداخلات منجر نمی‌شود را در دستور کار قرار داد.
برق کولر گازی به واسطه مدار شکن قطع شده است
قطع شدن برق از طریق مدار شکن (دنژکتور) باعث پریدن سوئیچ شده و این اتفاق در اغلب موارد یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد نوسانات برقی در کولر گازی محسوب می‌شود. اگر برق از طریق جعبه فیوز قطع شود، غالبا فیوز می‌سوزد و برق دستگاه نیز قطع خواهد شد. پریدن فیوز یا قطع برق از طریق فیوز در بسیاری از مواقع آسیب‌های زیادی را به دنبال دارد و علاوه بر بروز صدمات جبران ناپذیر در دستگاههای الکتریکی، منجر به انفجار و آتش سوزی نیز خواهد شد. اگر با نشانه‌هایی مانند قطع شدن و پریدن پیوسته فیوز مواجه هستید لازم است در اسرع وقت برای عیب یابی و رفع این مشکل وارد عمل شوید.
در فرایند رفع این مشکل در صورتی که مدار شکن دستگاه باعث بروز این اختلالات شود لازم است سوئیچ را روی حالت on قرار داده و موقعیت آن را جابجا کنید. چنانچه سوئیچ دچار سوختگی و از کار افتادگی شده باشد باید آن را با نمونه سالم و جدید تعویض نمایید. انسداد و کثیف بودن فیلتر هوای کولر گازی نیز منجر به پریدن فیوز دستگاه می‌شود و در صورتی که پس از بررسی‌های دقیق دلیل بروز این مشکل را در کثیف بودن فیلتر یافتید لازم است سریعا برای پاکسازی فیلتر وارد عمل شوید؛ در صورتی که فیلتر کولر گازی شما قابل شستشو باشد می‌توانید آن را از دستگاه جدا کرده و پاکسازی کنید اما اگر فیلتر کولر گازی قابل شستشو نباشد باید آن را با نمونه جدید تعویض نمایید.
پنل خارجی دستگاه کثیف است
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، یونیت خارجی دستگاه کولر گازی در محیط خارجی ساختمان نصب می‌شود و به همین دلیل در معرض آلاینده‌های محیطی مانند ذرات گرد و غبار، چربی‌ها و … قرار دارد. کثیف بودن پنل خارجی باعث می‌شود تا اجزای این سیستم توانایی هدایت و انتقال گرمای خارج شده از ساختمان را از دست بدهند. این موضوع سبب می‌شود تا کارکرد دستگاه با اعمال فشار حداکثری بر روی موتور همراه باشد و در نتیجه فیوز بپرد. بهترین راهکار برای جلوگیری از بروز این مشکل و رفع کردن آن، تمیز کردن یونیت خارجی کولر گازی است که به مهارت خاصی نیاز دارد و برای انجام آن باید از متخصصین این زمینه کمک بگیرید.
نتیجه گیری
نوسانات برق در کولر گازی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود و در صورت بی‌توجهی به رفع این نوع مشکلات، آسیب‌های زیادی در دستگاه به وجود می‌آید. استفاده از محافظ برق یکی از بهترین روش‌ها برای خنثی کردن اثرات ناشی از بروز نوسانات الکتریکی به حساب می‌آید و از دستگاه در برابر آسیب‌های این چنینی محافظت خواهد کرد.