دلیل کار نکردن پمپ کندانس کولر گازی چیست؟ سیستم‌های تهویه‌ای شامل طیف وسیعی از تجهیزات حرارتی و برودتی مانند کولرها، داکت اسپلیت‌ها، فن کویل‌ها، چیلرها، هواسازها و … است اما در این میان استفاده از کولرهای گازی به صورت فراگیر و متداول مشاهده می‌شود. کولرهای گازی به عنوان سیستم‌های تهویه‌ای رایج در انواع ظرفیت‌ها ساخته شده و به فروش می‌رسند. استفاده از جریان‌های هوای مطبوع در فصل‌های مختلف سال لذت بخش است و بالا بودن کارایی و کیفیت دستگاه‌های تهویه‌ای دوام و بهینه سازی مصرف آن‌ها را تضمین می‌کند. تولید جریان‌های هوای مطبوع به صورت یکنواخت و متوازن در تمام بخش‌های محیط از مهم‌ترین ویژگی‌های کولرهای گازی به حساب می‌آید و این سیستم را به یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین ابزارهای خنک کننده تبدیل کرده است.
وجود سیکل تبریدی که در همکاری با گاز مبرد به هوادهی و خنک کردن محیط کمک می‌کند، ساز و کار کولرهای گازی را تشکیل می‌دهد. به عبارت دیگر عملکرد کولرهای گازی بر پایه فعالیت چرخه تبریدی می‌باشد. ساختار کولرهای گازی متشکل از قطعات و تجهیزات گوناگون است که نظامی واحد را تشکیل داده و به تولید سرمایش و گرمایش کافی در روزهای مختلف سال کمک می‌کنند. نصب و راه اندازی کولرهای گازی دو کاربری (دو فصلی) باعث می‌شود تا مصرف کنندگان نسبت به استفاده از سایر تجهیزات تهویه‌ای برای تولید سرما، گرما و تصفیه هوا بی‌نیاز باشند.
از اصلی‌ترین قطعات به کار رفته در کولر گازی پمپ کندانس است که وجود آن در سیستم تکمیل کننده کار دستگاه می‌باشد. در صورتی که پمپ کندانس کولر گازی به هر دلیل خراب شود یا از کار بیفتد، کارکرد کل سیستم دچار مشکل خواهد شد. وجود هر گونه ایراد در کارایی پمپ کندانس بر روی کارایی کلی کولر گازی تاثیر مستقیم داشته و بر عملکرد سیکل تبریدی اعمال اثر می‌کند. نتیجه خرابی و کارکرد معیوب این پمپ عدم خنک سازی و برودت محیط است. به همین جهت لازم است در صورت بروز هر گونه خرابی و اختلال در عملکرد این قطعه عملیات عیب یابی و رفع نقص را در سریع‌ترین زمان به صورت اصولی انجام دهید. در ادامه این مقاله علاوه بر معرفی پمپ کندانس به عنوان یکی از اساسی‌ترین قطعات سیستم کولر گازی، شما را با سایر بخش‌ها و قطعات این دستگاه نیز آشنا کرده و دلیل از کار افتادگی این پمپ را در قالب راهنمایی جامع عنوان خواهیم نمود.
پمپ کندانس قطعه‌ای حیاتی در سیستم کولر گازی
پمپ کندانس پمپی است که از آن برای پمپاژ و پخش کردن کندانس و حجم آبی که در تجهیزات خنک کننده، بویلرهای کندانس کننده و سیستم‌های بخار آب وجود دارد استفاده می‌شود. کولرهای گازی و اسپلیت‌ها علاوه بر خنک کردن محیط و تولید جریان‌های هوای مطبوع وظیفه کاهش رطوبت محیط و ایجاد خشکی مناسب را نیز برعهدا دارند. پمپ کندانس تعبیه شده در کولرهای گازی آب ذخیره شده در سیستم را تخلیه می‌نماید تا تجمع آب در داخل دستگاه به ایجاد مشکل و خرابی منجر نشود. با تجمیع و ذخیره آب داخل کولر گازی، سطح آب رفته رفته بیشتر شده و شناور کولر به سمت بالا حرکت می‌کند.
بعد از اینکه آب در داخل سیستم به اندازه‌ای معین برسد شناور بالا آمده و با سوییچ شناور تماس می‌یابد. برخورد شناور با سوییچ شناور باعث فعال شدن پمپ کندانس شده و عملیات تخلیه آب آغاز می‌شود. به این ترتیب آب جمع شده درون دستگاه به واسطه پمپ به بخش خارحی دستگاه انتقال می‌یابد. چنانچه پمپ کندانس کولر گازی سالم و بدون نقص باشد، فرایند ذکر شده به درستی و طبق اصول معین انجام خواهد شد، در صورت خراب بودن پمپ کندانس روند تخلیه آب با مشکل مواجه شده، هدایت آب به سمت بخش خارجی به درستی صورت نمی‌گیرد و نتیجتا عملیات خنک سازی و سرمایش انجام نخواهد شد.
آشنایی با سایر قطعات تشکیل دهنده کولر گازی
کولرهای گازی به طور کلی از دو بخش اصلی یعنی قسمت مکانیکی و قسمت الکترونیکی تشکیل شده‌اند. هر یک از این دو بخش شامل اجزایی هستند که در همکاری با یکدیگر قرار گرفته و نظامی واحد را برای انجام وظیفه‌ای مشخص می‌سازند. بخش مکانیکی کولر گازی از قطعاتی مانند کمپرسور، اواپراتور، کندانسور، لوله مویی، گاز مبرد و … تشکیل شده است. قسمت الکترونیکی این دستگاه نیز شامل بخش‌هایی نظیر برد الکتریکی، الکتروموتور فن، پروانه فن، خازن، حسگرها، تابلوی برق و فیوز خودکار گرمایشی می‌باشد. در این سیستم گاز مبرد در اواپراتور ذخیره شده است. این گاز توسط کمپرسور از اواپراتور مکش می‌شود تا بخش تبریدی به شکل مناسب عملیات خنک سازی را به انجام برساند. برای ساخت کولر گازی از انواع کمپرسورها با مدل‌های مختلف استفاده می‌شود. انتخاب نوع کمپرسور برای کولر گازی وابسته به نوع کاربری و ظرفیت سیستم متغیر خواهد بود
کندانسور تعبیه شده در کولر گازی مجموعه‌ای از صفحات آلومینیومی و لوله‌های مسی شبکه شبکه در قسمت بیرونی دستگاه است که در یونیت خارجی نصب شده و بخش مهمی از نیمه مکانیکی کولر گازی به شمار می‌آید. وظیفه کندانسور جذب گرمای گاز مبرد و انتقال آن در محیط است. لوله‌های اواپراتور مجموعه‌ای از لوله‌ها و صفحه‌های شبکه شبکه است که در محیط داخلی دستگاه قرار گرفته و گرما را دفع می‌کنند تا خنکای کافی در محیط انتشار یابد. در کولرهای گازی از انواع مختلف گازهای مبرد استفاده می‌شود. این گازها به طور معمول از نوع R410a (سازگار با فاکتورهای محافظت از محیط زیست) یا R22 هستند و در سیکل تبریدی دستگاه به چرخش در می‌آید. در کنار قطعات نام برده شده که داخل بخش مکانیکی یا الکترونیکی دستگاه کولر گازی وجود دارند، پمپ کندانس نیز وظیفه حائز اهمیتی دارد و سلامت این قطعه ضامن کارکرد درست و اصولی کولر گازی خواهد بود. در ادامه مقاله دلایلی را که باعث از کار افتادگی پمپ کندانس می‌شوند توضیح خواهیم داد و با فاکتورهای خرابی این قطعه به طور مفصل آشنا می‌شویم. مطابقت مولفه‌های خرابی با شرایط دستگاه شما را از نوع نواقص ایجاد شده آگاه خواهد نمود.
دلیل کار نکردن پمپ کندانس در دستگاه کولر گازی چیست؟
با مرور زمان و کارکرد مداوم کولر گازی در بلند مدت انباشت رسوبات ناشی از ذخیره و چرخش آب شناور و سایر قطعاتی که در همکاری با این بخش قرار دارند را تحت تاثیر قرار داده و دچار رسوب گرفتگی می‌کند. با افزایش میزان رسوبات سوییچ شناور از کار می‌افتد و مکانیسم لازم برای تخلیه آب غیر فعال خواهد شد. علاوه بر ایجاد رسوبات و انباشت املاح آب در نتیجه کارکرد دستگاه، ممکن است شناور کولر گازی پوسیده شده و دچار خوردگی شده باشد که در این صورت پمپ کندانس عملکرد طبیعی و اصلی خود را از دست می‌دهد و کار تخلیه آب دستگاه با مشکل مواجه خواهد شد. در ادامه برخی از متداول‌ترین دلایل از کار افتادگی پمپ کندانس را عنوان کرده و شما را با مولفه‌های اصلی ایجاد این مشکل آشنا می‌کنیم.
اصلی‌ترین دلایل از کار افتادگی پمپ کندانس به شرح زیر است:
شناور کولر گازی متوقف شده است
زمانی که شناور سیستم متوقف و غیر فعال شود، پمپ کندانس نیز از کار افتاده شده و نمی‌تواند به درستی کار کند. ایجاد رسوبات، جرم گرفتگی و تشکیل جلبک‌ها از اصلی‌ترین دلایل غیر فعال شدن شناور به حساب می‌آیند. در این صورت باید ضربه‌ای آرام به شناور کولر وارد کنید که به جای اول خود برگردد و حالت اصلی خود را باز یابد. در صورتی که پس از بررسی‌های دقیق متوجه ایجاد ترک بر روی شناور یا شکستگی آن شدید باید شناور معیوب دستگاه را با نمونه‌ای جدید و سالم جایگزین نمایید.
پمپ کندانس دچار رسوب گرفتگی شده است
از آنجایی که وظیفه اصلی پمپ کندانس در دستگاه کولر گازی پمپاژ کردن آب و هدایت آن به بخش خارجی دستگاه است، احتمال رسوب گذاری و انباشته شدن املاح در آن زیاد است و ممکن است این بخش به مروز زمان در احاطه جلبک‌ها قرار بگیرد. رسوبات و جلبک‌هایی که پمپ کندانس دستگاه را دچار انسداد می‌کنند عملکرد این بخش را با مشکل مواجه می‌نماید. به این منظور لازم است نسبت به پاکسازی پمپ کندانس اقدام نموده و رسوبات و جلبک‌های آن را در بازه‌های زمانی منظم تمیز کنید.
جریان برق به صورت ناگهانی قطع می‌شود
اگر جریان برق به صورت ناگهانی قطع شود یا فیوز پریده باشد امکان از کار افتادن پمپ کندانس وجود دارد. در ابتدا از وصل بودن جریان برق کولر گازی اطمینان حاصل نمایید. چنانچه پمپ از سیستم سیم کشی بهره مند است و کلید قطع و وصل دارد، سیستم را بر روی حالت on قرار دهید. اگر خراب بودن و از کار افتادگی پمپ کندانس بودن جریان برق مربوط باشد، با انجام این بررسی‌ها می‌توانید به مشکل ایجاد شده پی ببرید و در صورتی که این قسمت‌ها معیوب نباشند باید برای ارزیابی سایر موارد وارد عمل شوید.
شیلنگ تخلیه کولر گازی مسدود شده است
از دیگر دلایل مهمی که باعث از کار افتادگی پمپ دستگاه در سیستم کولر گازی می‌شود انسداد یا گرفتگی شیلنگ تخلیه دستگاه است. برای اینکه بتوانید از وجود مشکل در این قسمت اطمینان حاصل کنید لازم است ظرفی را زیر شیلنگ تخلیه کولر قرار داده و از قسمت فوقانی منافذ پمپ کندانس مقداری آب بر روی آن بریزید. چنانچه آبی وارد ظرف نشود نشان می‌دهد که لوله دچار گرفتگی شده است و مجرای شیلنگ به واسطه جرم و رسوبات پوشانده شده است. در این صورت باید فورا نسبت به مرتفع کردن مشکل و از بین بردن انسداد ایجاد شده اقدام نمود تا پمپ کندانس بتواند مطابق روال گذشته به فعالیت ادامه دهد. کثیف بودن پروانه یا شیر دستگاه کولر گازی نیز منجر به ایجاد مشکل در کارکرد پمپ کندانس می‌شود و برای رفع کردن آن می‌توان این قسمت‌ها را پاکسازی نمود تا پمپ مانند سابق به فعالیت ادامه دهد. (برای دریافت راهنمایی های لازم نحوه تعویض شلنگ تخلیه آب کولر گازی کلیک کنید)
میکرو سوییچ شناور اصلی خراب شده است
میکرو سوییچ شناور یا موتور پمپ ممکن است دچار مشکل و خرابی شود. این اتفاق معمولا مربوط به زمان‌هایی است که جریان‌های آب از بالای مخزن دستگاه راه گرفته‌اند یا پمپ کولر گازی برق دریافت کرده است. جهت مرتفع نمودن نواقص ایجاد شده می‌توانید از یک ابزار مناسب مانند پیچ گوشتی برای وارد کردن ضرباتی آرام به میکرو سوییچ شناور دستگاه استفاده کنید. بعد از وارد کردن این ضربات فیزیکی کارکرد پمپ کندانس را بررسی نمایید تا مشخص شود که پمپ همچنان از کار افتاده است یا مجددا فعال شده است. در هنگام وارد کردن ضربه به میکرو سوییچ به اتصالات اطراف قطعه توجه نموده و خطر برق گرفتگی را در نظر بگیرید چراکه ولتاژ این اتصالات زیاد است.
مخزن دستگاه تخلیه نمی‌شود
اگر پمپ کندانس دستگاه دارای سوییچ ایمنی است و کولر گازی از کار افتاده است باید به تخلیه آب مخزن پمپ اقدام نمایید. باید توجه داشت که این اقدام راهکاری موقت برای از بین بردن مشکل دستگاه تهویه مطبوع محسوب می‌شود و لازم است در اولین فرصت نسبت به خرید و جایگزین کردن پمپ مناسب اقدام نمایید تا کارکرد ناصحیح دستگاه در دراز مدت سبب به وجود آمدن مشکلات دیگر نشده و دوام و طول عمر دستگاه تضمین شود. وجود این مشکل از دیگر دلایل از کار افتادگی پمپ کندانس دستگاه محسوب می‌شود و لازم است در اسرع وقت برای بهینه سازی آن اقدام نمایید.
نتیجه گیری
همانطور که در خلال متن عنوان شد، کولرهای گازی وظیفه دارند تا رطوبت موجود در هوای محیط را ذخیره نمایند. رطوبت جذب شده توسط این دستگاه‌ها به شکل قطرات آب در سیستم وجود دارد. پمپ کندانس تعبیه شده در کولرهای گازی از ضروری‌ترین و اساسی‌ترین قطعات این سیستم‌ها به شمار می‌آیند که وظیفه تخلیه آب و هدایت آن به بخش بیرونی دستگاه را بر عهده دارند. ممکن است بروز مشکلاتی در حین کارکرد دستگاه به از کار افتادگی این پمپ منجر شود.
وجود مشکل در پمپ کندانس کولر گازی کارکرد کل سیستم را تحت تاثیر قرار داده و دچار ایراد می‌کند لذا لازم است پس از اطلاع از خرابی این پمپ دلایل ایجاد ایرادات این چنینی را بررسی نموده و سریعا نسبت به رفع آن‌ها با توجه به دستور العمل‌های استاندارد اقدام کنید. برای انجام عملیات عیب یابی و رفع نقص اصولی پمپ کندانس کولر گازی می‌توانید از مهارت تکنسین‌های ماهر بهره بگیرید تا روند بهبود و بهینه سازی کارکرد دستگاه به شکل مناسب و با توجه به ساز و کارهای اصولی صورت پذیرد. در صورت نیاز به تعویض پمپ کندانس دستگاه لازم است نمونه معیوب و ناقص دستگاه با پمپ سالم و جدید جایگزین شود.